Vísindi árstíðanna fyrir krakka

Við skiptum árinu í fjórar árstíðir: vor, sumar, haust og vetur. Hver árstíð varir í 3 mánuði þar sem sumarið er hlýjasta árstíðin, veturinn sá kaldasti og vor og haust liggja þar á milli.

Árstíðirnar hafa mikil áhrif á það sem gerist á jörðinni. Á vorin fæðast dýr og plöntur vakna aftur til lífsins. Sumarið er heitt og það er þegar krakkar eru venjulega utan skóla og við tökum frí á ströndina. Oft er uppskera safnað í lok sumars. Á haustin breytast blöðin um lit og falla af trjánum og skólinn byrjar aftur. Veturinn er kaldur og víða snjóar. Sum dýr, eins og birnir, leggjast í vetrardvala á meðan önnur dýr, eins og fuglar, flytja til hlýrra loftslags.

Hvers vegna myndast árstíðir?

Árstíðir stafa af v. breytilegt samband jarðar við sólina. Jörðin ferðast um sólina, kallað braut, einu sinni á ári eða á 365 daga fresti. Þegar jörðin snýst um sólina breytist magn sólarljóss sem hver staðsetning á plánetunni fær á hverjum degi lítillega. Þessi breyting veldur árstíðunum.

Jörðin hallar

Jörðin snýst ekki aðeins um sólina á hverju ári heldur snýst jörðin um ás sinn á sólarhrings fresti . Þetta er það sem við köllum dag. Hins vegar snýst jörðin ekki beint upp og niður miðað við sólina. Það er örlítiðhallaði. Í vísindalegu tilliti hallast jörðin 23,5 gráður frá brautarplani sínu við sólina.

Hvers vegna skiptir hallinn okkar máli?

Hallingin hefur tvö megináhrif: horn sólar við jörðu og lengd daganna. Í hálft ár hallast jörðin þannig að norðurpóllinn beinist meira að sólinni. Fyrir hinn helminginn beinist suðurpóllinn að sólinni. Þegar norðurpólinn er beygður í átt að sólu fá dagarnir á norðurhluta plánetunnar (norðan miðbaugs) meira sólarljós eða lengri daga og styttri nætur. Með lengri dögum hitnar norðurhvelið og verður sumar. Eftir því sem líður á árið breytist halli jarðar þar sem norðurpóllinn vísar frá sólinni sem framkallar vetur.

Af þessum sökum eru árstíðir norðan við miðbaug andstæða árstíðum sunnan við miðbaug. Þegar það er vetur í Evrópu og Bandaríkjunum verður sumar í Brasilíu og Ástralíu.

Við töluðum um að lengd dagsins breytist en sólarhornið breytist líka. Á sumrin skín sólarljósið meira beint á jörðina sem gefur yfirborði jarðar meiri orku og hitar hana upp. Á veturna berst sólarljósið á jörðina í horn. Þetta gefur minni orku og hitar ekki jörðina eins mikið.

Lengsti og stysti dagur

Á norðurhveli jarðar er lengsti dagurinn 21. júní en sá lengsti nótter 21. desember. Það er bara öfugt á suðurhveli jarðar þar sem lengsti dagurinn er 21. desember og lengsta nóttin er 21. júní. Það eru tveir dagar á ári þar sem dagurinn og nóttin eru nákvæmlega eins. Þetta eru 22. september og 21. mars.

Aðgerðir

Taktu tíu spurninga spurningakeppni um þessa síðu.

Árstíðartilraun:

Sólhorn og árstíðir - Sjáðu hvernig sólarhornið hefur áhrif á hitastigið og veldur árstíðum.

Jarðvísindagreinar

Samsetning jarðar

Klettar

Steinefni

Plötufræði

Erosion

Sternefni

jöklar

jarðvegsfræði

Fjöll

Landslag

Eldfjöll

Jarðskjálftar

Hringrás vatnsins

Orðalisti og hugtök í jarðfræði

Hringrás næringarefna

Fæðukeðja og vefur

Kolefnishringrás

Súrefnishringrás

Hringrás vatns

Köfnunarefnishringrás

Andrúmsloft og veður

Andrúmsloft

Loftslag

Veður

Vindur

Skýjar

Hættulegt veður

Hviður

Hvirfilbylur

Veðurspá

Árstíðir

Veðurorðalisti og skilmálar

Heimslífverur

Lífverur og vistkerfi

Eyðimörk

Graslendi

Savanna

Tundra

Suðrænum regnskógur

tempraður skógur

Taiga skógur

Sjór

Ferskvatn

Kóralrif

UmhverfismálMál

Umhverfi

Landmengun

Loftmengun

Vatnsmengun

Ósonlag

Endurvinnsla

Hnattræn hlýnun

Endurnýjanlegir orkugjafar

Endurnýjanleg orka

Lífmassaorka

jarðvarmaorka

Vatnsorka

Sólarorka

Bylgju- og sjávarfallaorka

Vindorka

Annað

Bylgjur og straumar í hafinu

Flóðföll í hafinu

Tsunami

Ísöld

Skógareldar

Tungliðsstig

Vísindi >> Jarðvísindi fyrir krakka