Jarðvísindi fyrir krakka

Veður - Fellibylir (suðrænir fellibylir)

Hvað er fellibylur? A fellibylur er stór snýst stormur með miklum vindum sem myndast yfir heitu vatni á hitabeltissvæðum. Fellibylir hafa haldið uppi að minnsta kosti 74 mílna hraða á klukkustund og svæði með lágum loftþrýstingi í miðjunni sem kallast augað. Mismunandi nöfn á fellibyljum Vísindaheitið því að fellibylur er hitabeltisbylur. Hitabeltisstormar ganga undir mismunandi nöfnum á mismunandi stöðum. Í Norður-Ameríku og í Karíbahafinu eru þeir kallaðir „fellibylur“, í Indlandshafi eru þeir kallaðir „hringbylgjur“ og í Suðaustur-Asíu eru þeir kallaðir „tyfonar“.

Hvernig myndast fellibylir?

Hvirfilbylar myndast yfir heitu hafinu vatn hitabeltanna. Þegar heitt, rakt loft stígur yfir vatnið kemur kaldara loft í staðinn. Þá mun kaldara loftið hitna og fara að hækka. Þessi hringrás veldur því að risastór óveðursský myndast. Þessi óveðursský munu byrja að snúast með snúningi jarðar og mynda skipulagt kerfi. Ef það er nóg af heitu vatni mun hringrásin halda áfram og óveðursskýin og vindhraðinn stækka sem veldur því að fellibylur myndast.

Parts of a Hurricane

• Auga - Í miðju fellibylsins er augað. Augað er svæði með mjög lágum loftþrýstingi. Það eru almennt engin ský í auga og vindurinn er þaðrólegur. Ekki láta þetta blekkja þig hins vegar, hættulegasti hluti stormsins er við jaðar augans sem kallast augnveggur.
• Augnveggur - Utan um augað er veggur úr mjög þung ský. Þetta er hættulegasti hluti fellibylsins og þar sem vindhraðinn er mestur. Vindar við augnvegginn geta náð hraða upp á 155 mílur á klukkustund.
• Regnbönd - Fellibylir hafa stóra spírallaga regnbönd sem kallast regnbönd. Þessar bönd geta fallið gríðarlega magn af úrkomu sem veldur flóðum þegar fellibylurinn lendir á landi.
• Þvermál - Fellibylir geta orðið stórir stormar. Þvermál fellibylsins er mælt frá annarri hliðinni til hinnar. Fellibylir geta verið yfir 600 mílur í þvermál.
• Hæð - Óveðursskýin sem knýja fellibylja geta orðið mjög háir. Öflugur fellibylur getur náð níu kílómetra inn í andrúmsloftið.

Uppbygging fellibyls

Hvar eiga sér stað hitabeltisstormar?

Suðrænir hvirfilbylar eiga sér stað yfir hafinu á svæðum nálægt miðbaug. Þetta er vegna þess að það er nóg af volgu vatni á þessum slóðum til að leyfa stormunum að myndast. Það eru sjö helstu svæði í heiminum sem hafa tilhneigingu til að framleiða suðræna hvirfilbyl. Sjá kortið hér að neðan.

Staðsetning hitabeltishverfa um allan heim

Hvenær koma fellibylir?

Fellibylir sem myndast í Karíbahafi og Atlantshafi eiga sér staðmilli 1. júní og 30. nóvember ár hvert. Þetta er kallað fellibyljatímabil.

Hvers vegna eru fellibylir hættulegir?

Þegar fellibylir lenda á landi geta þeir valdið miklu tjóni. Megnið af tjóninu er af völdum flóða og óveðurs. Stormur er þegar yfirborð sjávar hækkar við strandlengjuna vegna krafts stormsins. Fellibylir valda einnig skemmdum með miklum vindhviðum sem geta blásið niður tré og skemmt heimili. Margir fellibylir geta líka þróað nokkra litla hvirfilbyli.

Hvernig heita þeir?

Fellibylir í Atlantshafi eru nefndir á grundvelli nafnalista sem haldið er uppi af World Meteorological Skipulag. Nöfnin fara í stafrófsröð og eru stormarnir nefndir eins og þeir birtast. Þannig að fyrsti stormur ársins mun alltaf hafa nafn sem byrjar á bókstafnum "A." Það eru sex nafnalistar og á hverju ári er nýr listi notaður.

Flokkar

Suðrænir fellibylir eru flokkaðir eftir hraða viðvarandi vinda.

• Suðræn lægð - 38 mph eða minna
• Suðrænum stormur - 39 til 73 mph

Horrican

• Hvirfilbylar snúa rangsælis á norðurhveli jarðar ogréttsælis á suðurhveli jarðar. Þetta er vegna snúnings jarðar sem kallast Coriolis áhrif.
• Stafirnir Q, U, X, Y og Z eru ekki notaðir fyrir fyrsta staf þegar fellibyljir eru nefndir.
• The nöfnum er skipt á milli drengjanafna og stúlknanafna.
• Veðurspámenn teikna keilu sem sýnir hvar þeir telja líklegast að fellibylurinn fari.
• Þú getur alltaf fundið nýjustu upplýsingar um fellibyl á vefsíða National Hurricane Center sem rekur og spáir fellibyljum.

Taktu tíu spurninga spurningakeppni um þessa síðu.

Jörð Vísindagreinar

Samsetning af jörðin

Klettar

Steinefni

Plötuhögg

Rof

Sterfinir

Jöklar

Jarðvegsfræði

Fjall

Landslag

Eldfjöll

Jarðskjálftar

Hringrás vatnsins

Orðalisti og hugtök jarðfræði

Hringrás næringarefna

Fæðukeðja og vefur

Kolefnishringrás

Hringrás vatns

Köfnunarefnishringrás

Loft og veður

Lofthvolf

Loftslag

Veður

Vindur

Skýjar

Hættulegt veður

Hviðabylur

Hviðri

Veðurspá

Árstíðir

Veðurorðalisti og skilmálar

Heimslífverur

Lífverur ogVistkerfi

Eyðimörk

Graslendi

Savanna

Túndra

Suðrænn regnskógur

tempraður skógur

Taiga skógur

Sjór

Ferskvatn

Kóralrif

Umhverfismál

Umhverfi

Landmengun

Loftmengun

Vatnsmengun

Ósonlag

Endurvinnsla

Hnattræn hlýnun

Endurnýjanlegir orkugjafar

Endurnýjanleg orka

Lífmassaorka

jarðvarmaorka

Vatnsorka

Sólarorka

Bylgju- og sjávarfallaorka

Vindorka

Annað

Hafbylgjur og straumar

Sjávarföll

Tsunami

Ísöld

Skógareldar

Tungliðsstig

Vísindi >> Jarðvísindi fyrir krakka